Chiny po plenum partii: Powrót cesarza, silna klasa średnia, izolacja Tajwanu

Podczas VI plenum komitetu centralnego Komunistycznej Partii Chin zatwierdzono długo oczekiwaną rezolucję historyczną. To trzeci taki dokument w historii Państwa Środka. Z opublikowaniem dokumentu czekano jednak tydzień, by nie ujawniać go przed spotkaniem Xi Jinpinga z prezydentem USA, Joe Bidenem. Jakie ważne zmiany kryją się w tym dokumencie? Jakie będą nowe kierunki rozwoju kraju? Czy dojdzie do konfrontacji militarnej z Tajwanem? Czy konwencjonalna wojna mieści się w perspektywie Chin? O tym z prof. Bogdanem Góralczykiem, sinologiem i hungarystą, publicystą „Rzeczpospolitej”, rozmawia Bogusław Chrabota.

Gość podcastu przypomina, że dopiero po raz trzeci w historii Państwa Środka wydano rezolucję historyczną - poprzednio w 1945 i 1982 roku. W tegorocznym dokumencie KPCH postawiła trzy ważne cele dla kraju: zamiast ekspansji, rozmachu gospodarki i eksportu, siłą napędową ma stać się silna klasa średnia i kwitnący rynek wewnętrzny oraz wyeliminowanie biedy. Do 2040 roku, czyli na stulecie Chińskiej Republiki Ludowej, Chiny mają też być „kwitnącą cywilizacją w rozumieniu maoistowskim, a nie neoliberalnym”. – To oznacza osiągnięcie poziomu wyrównanych dochodów, urawniłowka – podkreśla prof. Górlaczyk. Trzeci cel, który postawili przywódcy KPCh i jednocześnie najważniejszy dla Zachodu: do 2035 roku Chiny będą społeczeństwem innowacyjnym.  - Chiny mają ziemie rzadkie, czyli 17-18 pierwiastków, bez których nie ma postępu naukowo-technicznego. Do niedawna miały 90%, dziś 70% wydobycia i eksportu tych surowców. Bez nich nowoczesne technologie nie funkcjonują – tłumaczy gość podcastu. - W ślad za tym idzie ekspansja w kosmosie. Chiny są tam ze względów merkantylnych: idą po nowe surowce, ziemie rzadkie i być może pierwiastki, których na Ziemi nie ma – dodaje.

Czy dojdzie do konfrontacji militarnej ze „zbuntowaną prowincją”? - Najbardziej realny scenariusz to blokada Tajwanu. Chiny nie będą starały się doprowadzić do konwencjonalnej wojny. Inwazja militarna byłaby totalną klęską – ocenia prof. Góralczyk.

fot. PAP/EPA

Prowadzący

Dziennikarz, publicysta i pisarz, redaktor naczelnego grupy medialnej Gremi Media, wydawcy m.in. „Rzeczpospolitej”.. Urodził się w Krakowie. Debiutował w prasie niezależnej w 1986 roku. Do roku 1989 współpracował z różnymi tytułami prasy podziemnej i emigracyjnej. W latach 1990-1993 związany z TVP (min. wice dyrektor TAI). Od 1993 roku pracował w Telewizji Polsat pełniąc w niej m.in. funkcje dyrektora programowego, szefa anteny, dyrektora zarządzającego, szefa kanałów tematycznych, szefa informacji i publicystyki. Komentator Polskiego Radia Program 3, RDC, Tok FM i Radia PiN. Autor, publicysta prasowy i felietonista. Od 1995 roku wykładowca akademicki (UJ, UW, Koźmiński, Łazarski, SWPS). Ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Członek założyciel Krakowskiego Towarzystwa Przemysłowego (1987). Członek Polskiego Stowarzyszenia Bluesowego. Od 2019 – 2021 roku prezes Izby Wydawców Prasy, od 2021 – wiceprezes. Od jesieni 2020 wiceprezes European Newspapers Publishers Association (ENPA). Autor 12 książek, licznych formatów telewizyjnych, filmów dokumentalnych.