Śmierć Barbary Skrzypek, wieloletniej współpracowniczki Jarosława Kaczyńskiego, wywołała lawinę spekulacji i ostrą debatę publiczną. Czy jej przesłuchanie w prokuraturze mogło mieć wpływ na jej stan zdrowia? Dlaczego prokuratura nie zgodziła się na obecność pełnomocnika świadka? Jakie konsekwencje ta sprawa może mieć dla polskiego wymiaru sprawiedliwości?
Na te pytania odpowiada Tomasz Pietryga – publicysta, ekspert ds. prawa i redaktor odpowiedzialny za projekty specjalne Rzeczpospolitej.
Co usłyszysz w tym odcinku podcastu?
- Czy prokuratura naruszyła procedury, odrzucając wniosek o udział pełnomocnika?
- Czy Ewa Wrzosek powinna prowadzić śledztwo dotyczące spółki Srebrna?
- Czy decyzje prokuratury były zgodne z prawem, ale politycznie ryzykowne?
- Jak ta sprawa wpłynie na przyszłość prokuratury i planowane reformy?
Śmierć Barbary Skrzypek – fakty i pytania
Barbara Skrzypek zmarła trzy dni po przesłuchaniu przez prokurator Ewę Wrzosek w sprawie spółki Srebrna. To właśnie odmowa dopuszczenia do przesłuchania jej pełnomocnika wywołała falę krytyki. Jak się okazuje, w 98 proc. przypadków prokuratura odrzuca wnioski o udział adwokata świadka.
– To częsta praktyka, ale w tej sytuacji prokuratura znalazła się pod pręgierzem krytyki – zauważa Tomasz Pietryga.
Zdaniem naszego gościa „teza o bezpośrednim wpływie przesłuchania na śmierć Barbary Skrzypek jest trudna do udowodnienia”, ale sposób jego przeprowadzenia może rodzić wątpliwości. – Dlaczego odmówiono obecności jej adwokata? Czy zasadne było, by tę sprawę prowadziła prokurator otwarcie wyrażająca swoje polityczne sympatie? – pyta Pietryga.
Jak śmierć Skrzypek wpłynie na śledztwo?
Czy to wydarzenie coś zmieni?
– Dla samego śledztwa prawdopodobnie nie będzie miało większego znaczenia – ocenia Pietryga. – Ale dla debaty publicznej – ogromne. Ta sprawa będzie wykorzystywana politycznie, zwłaszcza w kampanii wyborczej.
Ewa Wrzosek – twarz nowej prokuratury?
Według doniesień medialnych, decyzja o powierzeniu tej sprawy prokurator Ewie Wrzosek miała być osobistym wyborem ministra sprawiedliwości Adama Bodnara.
– To poważny błąd wizerunkowy – uważa Pietryga. – Jeżeli prokurator nie ukrywa swoich politycznych poglądów, każda jej decyzja będzie budziła podejrzenia o brak obiektywizmu.
Zdaniem naszego eksperta, prokuratura powinna „trzymać się z dala od polityki” i unikać angażowania się w debatę publiczną. – To instytucja, która powinna budować zaufanie obywateli, a nie stawać się aktorem politycznym – podkreśla.
Środowisko prawnicze jest w tej sprawie podzielone. – Prokuratura formalnie działała zgodnie z prawem, ale decyzje Wrzosek były lakonicznie uzasadnione, co budzi kontrowersje – zauważa Pietryga.
Cała sprawa pokazuje szerszy problem: wielu sędziów i prokuratorów zostało wciągniętych w konflikt polityczny w czasach rządów PiS. – To była sytuacja wyjątkowa, ale teraz ci sami ludzie muszą wrócić do roli neutralnych urzędników. Czy to w ogóle możliwe? – pyta ekspert.
Czy prokuratura potrzebuje reformy?
Obecna sytuacja obnaża brak przejrzystych procedur dotyczących praw świadków.
– Być może to wydarzenie stanie się impulsem do zmian i większych gwarancji prawnych dla świadków – przewiduje Tomasz Pietryga.
Czy czeka nas reforma prokuratury? Jakie zmiany są konieczne, aby odbudować zaufanie do wymiaru sprawiedliwości? O tym wszystkim posłuchasz w najnowszym odcinku podcastu Rzecz w tym.
