Prof. Bogdan Góralczyk: Wojna totalna już trwa. Ryzyko konfliktu wokół Tajwanu rośnie

W najnowszym odcinku podcastu „Rzecz w tym” Bogusław Chrabota rozmawia z prof. Bogdanem Góralczykiem — politologiem, sinologiem, byłym ambasadorem i znawcą Chin — o gwałtownie eskalującym konflikcie gospodarczym między Stanami Zjednoczonymi a Chinami. Rozmowa ukazuje dramatyczny rozwój wydarzeń, który już teraz wpływa na cały światowy układ sił.

Donald Trump zdecydował się na drastyczne podniesienie ceł na chińskie produkty — najpierw do 54%, a następnie aż do 125%. Chiny odpowiedziały proporcjonalnie. - To znaczy stanowczo, spokojnie. I istnieje niestety obawa, że to będzie eskalowało - komentuje Góralczyk, podkreślając, że Pekin nie ustąpi: - Pekin pod tym przywódcą, pod Jinpingiem, który rządzi i panuje od końca 12. roku, umiejętnie się przygotowywał do czegoś takiego - dodaje.

Ciosy propagandowe i emocjonalne

Wojna ma nie tylko wymiar ekonomiczny. Używane są także symbole i retoryka uderzające w emocje. - Chińskiej propagandzie przydało się to, że wiceprezydent nazwał Chińczyków wieśniakami. To uderzyło w czułe struny na terenie Chin i zostało umiejętnie wykorzystane przez tamtejsze media - mówi profesor.

Czy cła szkodzą USA?

Z analiz wynika, że Stany Zjednoczone więcej tracą niż zyskują na wojnie handlowej. Według raportu Izby Handlowej USA, Amerykanie stracili 245 tysięcy miejsc pracy, a deficyt handlowy osiągnął niemal 300 miliardów dolarów. - To wszystko na to wskazuje - podsumowuje profesor. - Amerykanie stracili na tamtej wojnie handlowej 245 tysięcy miejsc pracy - dodaje Góralczyk.

Nowa strategia Chin

Chiny przebudowały swoją strategię rozwojową na tzw. „system podwójnego obrotu” — stawiając na rynek wewnętrzny i uniezależnienie się od Zachodu. - To, co chińskie jest wyjściowe, podstawowe, najważniejsze, a to, co zewnętrzne jest uzupełniające - mówi profesor.

Tajwan jako punkt zapalny

Narastające napięcia wokół Tajwanu grożą wybuchem konfliktu zbrojnego. - To jest wojna i już. Brutalna. W tej chwili to jest wojna totalna i zderzenie czołowe w tym sensie. Tam lecą grube miliardy i po jednej, i po drugiej stronie (...) Blokada morska i powietrzna Tajwanu została uznana za próbę generalną większej operacji - stwierdza Góralczyk.

Sojusz Pekin–Moskwa

Chiny i Rosja wyraźnie zacieśniają współpracę, co może zmienić układ sił na świecie. - Jinping będzie głównym gościem honorowym na bardzo ważnej dla Rosjan uroczystości i paradzie wojskowej z okazji 80. rocznicy zakończenia II wojny światowej – mówi profesor.

Europa rozbita, Polska musi się budzić

Według prof. Góralczyka, Europa jest zbyt rozdrobniona, by reagować skutecznie, a Polska powinna działać samodzielnie, realistycznie i pragmatycznie. - Otrzeźwieć. Zacząć myśleć kategoriami interesu, a nie wartościami. (…) Musimy się teraz kierować interesami i nagą siłą, bo jesteśmy w epoce hard politics – mówi.

Polska powinna dywersyfikować partnerów, inwestować w nowe sojusze — jak np. inicjatywy wokół basenu Morza Bałtyckiego, współpraca z Turcją czy format londyński.

Świat w zawierusze

Kończąc rozmowę, Chrabota mówi o tym, jak nieprzewidywalność Trumpa i twarda polityka Chin mogą doprowadzić do globalnych wstrząsów. - Jeśli nie, no to ten świat, w którym żyjemy, będzie wstrząśnięty od podstaw. I tego należy się bać - stwierdza Chrabota.

Prowadzący

Dziennikarz, publicysta i pisarz, redaktor naczelnego grupy medialnej Gremi Media, wydawcy m.in. „Rzeczpospolitej”. Urodził się w Krakowie. Debiutował w prasie niezależnej w 1986 roku. Do roku 1989 współpracował z różnymi tytułami prasy podziemnej i emigracyjnej. W latach 1990-1993 związany z TVP (min. wice dyrektor TAI). Od 1993 roku pracował w Telewizji Polsat pełniąc w niej m.in. funkcje dyrektora programowego, szefa anteny, dyrektora zarządzającego, szefa kanałów tematycznych, szefa informacji i publicystyki. Komentator Polskiego Radia Program 3, RDC, Tok FM i Radia PiN. Autor, publicysta prasowy i felietonista. Od 1995 roku wykładowca akademicki (UJ, UW, Koźmiński, Łazarski, SWPS). Ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Członek założyciel Krakowskiego Towarzystwa Przemysłowego (1987). Członek Polskiego Stowarzyszenia Bluesowego. Od 2019 – 2021 roku prezes Izby Wydawców Prasy, od 2021 – wiceprezes. Od jesieni 2020 wiceprezes European Newspapers Publishers Association (ENPA). Autor 12 książek, licznych formatów telewizyjnych, filmów dokumentalnych.