Czy potrafimy celebrować nasze zwycięstwa? Czy nie za bardzo skupiamy się na porażkach? Czy jesteśmy w stanie opowiedzieć światu przekonująco i z rozmachem historię sukcesów polskiego narodu? O tym w 100-lecie Bitwy Warszawskiej rozmawiają Hubert Salik i Michał Płociński w podcaście „Posłuchaj, Plus Minus”.
W swojej najnowszej książce „Przegrane zwycięstwo” prof. Andrzej Chwalba dowodzi, że jeden z największych sukcesów polskiego oręża, przyniósł nam niewiele ponad obronę świeżo uzyskanego terytorium. Fragment książki historyka – dotyczący losów jeńców podczas wojny polsko-bolszewickiej – to jeden z materiałów rocznicowych, opublikowanych w ostatnim „Plusie Minusie” (nr 1429, 8-9 sierpnia 2020 r.)
Wojna z lat 1918-20 r. wpisuje się w szereg konfliktów zbrojnych, które ukształtowały granice II Rzeczpospolitej. Choć Wielka Wojna oficjalnie zakończyła się w 1918 r. na ziemiach polskich trwała jeszcze dwa lata – nie tylko z powodu bolszewickiej agresji, ale również powstań – śląskich i wielkopolskiego. Dopiero lata dwudzieste przyniosły Polsce względny spokój.
Zwycięstwo w Bitwie Warszawskiej w sierpniu 1920 r. nazwano symbolicznie Cudem nad Wisłą. Nowe niejednorodne państwo, powstałe z terenów będących pod kontrolą trzech różnych mocarstw, z inną kulturą i językiem, było nie tylko w stanie stworzyć jednolity aparat administracyjno-urzędniczy, przeprowadzić w styczniu 1919 r., zaledwie dwa miesiące po odzyskaniu niepodległości, pierwsze wybory powszechne, ale odeprzeć sowiecką armię.
Po 1947 r. pamięć o tym zwycięstwie stopniowo wymazywano. W Polsce Ludowej nie było miejsca na przypominanie o pokonaniu Wielkiego Brata. W „Plusie Minusie” o staraniach władz, by pamięć ta wygasła pisze Sebastian Ligarski. W tej sytuacji na straży historii stała prasa podziemna.
Czy dziś, sto lat po tym wydarzeniu jesteśmy w stanie odpowiednio opowiedzieć tą historię na arenie międzynarodowej? Pokazać, że Polacy nie są tylko narodem spraw przegranych, powstańczych zrywów, które co prawda były bohaterskie, ale rzadko zwycięskie? Czy może być to część naszej zagranicznej polityki historycznej, kulturalnej? Czy nie czas na filmową superprodukcję poświęconą tym wydarzeniom, która odbije się echem za granicą? O tym rozmawiają w podcaście „Posłuchaj, Plus Minus” Hubert Salik i Michał Płociński.
Fot. Fotorzepa/Robert Gardziński
