Dokąd może doprowadzić nas debata dotycząca roli Jana Pawła II w historii XX w., jak i najnowszej historii Kościoła, łącznie z jej ciemniejszymi kartami? Jaka jest prawda o przypadku księdza Sadusia, którego kardynał Wojtyła wysłał do parafii w Austrii? I w jaki sposób tę i podobne sprawy powinniśmy dziś badać? O tym dyskutują Michał Płociński i Jacek Borkowicz.
Od blisko dwóch tygodni trwa w Polsce burzliwa debata dotycząca Jana Pawła II. Kluczowe pytanie brzmi: Czy jako metropolita krakowski roztaczał parasol ochronny nad sprawcami wykorzystywania seksualnego małoletnich? W tej emocjonalnej dyskusji uczestniczą publicyści, historycy, politycy. Część tych ostatnich wplotła przy okazji Jana Pawła II w kampanię wyborczą. Temat zszedł także pod strzechy. O tym, jak Karol Wojtyła podchodził do problemu wykorzystywania seksualnego małoletnich, rozmawia się przy stołach, na ulicach, w szkołach. Niejednokrotnie emocje sięgają zenitu.
Punktem wyjścia do tej debaty były nasze teksty w „Plusie Minusie” publikowane pod koniec 2022 r., w których Tomasz Krzyżak i Piotr Litka opisywali działania Wojtyły w odniesieniu do księży Eugeniusza Surgenta oraz Józefa Loranca. Teraz przyjrzeli się sprawie, która wypłynęła dzięki Marcinowi Gutowskiemu, autorowi reportażu „Franciszkańska 3”, który 6 marca został wyemitowany na antenie TVN 24. Czyli sprawie księdza Bolesława Sadusia, według Gutowskiego – pedofila, którego Wojtyła miał przenieść do parafii w Austrii, nie informując o jego skłonnościach jego nowego biskupa. Krzyżak i Litka przeanalizowali więc w IPN cztery opasłe tomiska przeróżnych dokumentów dotyczących księdza Sadusia – ok. 1,5 tys. stron dokumentów. W tym wielu takich, po których nie widać śladu w reportażu TVN. I wyniki ich śledztwa – z wnioskami mocno odmiennymi od tych, jakie wyciągnął Gutowski – prezentujemy w najnowszym wydaniu „Plusa Minusa”.
Czy na podstawie dokumentów IPN da się postawić tezę, że kardynał Karol Wojtyła ukrywał za granicą księdza Bolesława Sadusia, który krzywdził dzieci? Czy są w ogóle dowody na to, że ów duchowny był pedofilem? O tym wszystkim w tekście Tomasza Krzyżaka i Piotra Litki.
Oprócz tego w tej gorącej dyskusji wypowiadają się w „Plusie…” m.in. Aleksander Hall, w wywiadzie udzielonym Michałowi Płocińskiemu, który mówi, że „nie boi się prawdy o Janie Pawle II”. Piotr Zaremba pisze, że „Wojtyła nie był złośliwym mafiosą”. Marek Jurek mówi Elizie Olczyk, że „nastrój epoki zaślepia”. A Jacek Borkowicz przygląda się tej debacie w różnych mediach i stawia tezę, że rozciąga się ona „od ważnych pytań do kundlizmu”.
Głos w tej sprawie zabierają także nasi stali felietoniści: Bogusław Chrabota, Michał Szułdrzyński, Tomasz Terlikowski, Jan Maciejewski, Joanna Szczepkowska i Robert Mazurek. Uznając, że nie ma w tej chwili ważniejszej dyskusji, niż ta o roli Jana Pawła II tak w historii XX w., jak i najnowszej historii Kościoła, łącznie z jej ciemniejszymi kartami.
Najnowsze wydanie „Plusa Minusa“ można kupić pod tym linkiem.
Autor grafiki: Kondrad Siuda