Koniec liberalnego porządku. Polska musi się obudzić

Polska wciąż funkcjonuje w starym paradygmacie i nie jest gotowa na świat, w którym siła znów rządzi relacjami międzynarodowymi – mówi Bartłomiej Radziejewski, założyciel i dyrektor Nowej Konfederacji, w rozmowie z Michałem Płocińskim. – To nie jest już polityka panów w dobrze skrojonych garniturach. To awanturniczy, nieprzewidywalny show w wykonaniu takiego człowieka jak Donald Trump – podkreśla analityk.

Dlaczego Donald Trump uśmierca liberalny porządek międzynarodowy?

Jego zdaniem USA porzucają liberalne dogmaty, bo ich utrzymywanie przestało być opłacalne. – Przez lata Ameryka była jedynym supermocarstwem. Dziś mamy wielobiegunowy świat, w którym Chiny, Rosja i Indie wybijają się na niezależność. Trump wycofuje się z kosztownych zobowiązań, żeby Ameryka nie zbankrutowała i mogła rzucić wyzwanie Chinom.

W ocenie Radziejewskiego oznacza to powrót do brutalnej realpolitik, w której „rządzi siła militarna, a soft power, demokracja i prawa człowieka schodzą na drugi plan”. Ostrzega: – Europa nie jest gotowa na ten świat. Polska tym bardziej. A powinna być.

Dlaczego Polska nie ma wciąż strategii bezpieczeństwa narodowego?

Polska klasa polityczna jest głęboko z poprzedniej epoki. Przez 35 lat mogliśmy zbudować armię zdolną do obrony niepodległości. Zbudowaliśmy armię defiladową i pomocniczą dla Stanów Zjednoczonych. Nie mamy żadnego planu B – ocenia Radziejewski. Tymczasem sygnały z Waszyngtonu są jasne: – Amerykanie już tną wydatki wojskowe na Europę. Część ich logistyki wojskowej w Polsce szykuje się do wyjazdu.

– Nie możemy być pewni, że Ameryka nas obroni. Nie możemy być pewni, że NATO będzie w stanie nas obronić za kilka czy kilkanaście lat. Musimy budować własną siłę – apeluje gość codziennego podcastu „Rzeczpospolitej”. Jego zdaniem Polska musi „porzucić dogmat o zewnętrznych gwarantach bezpieczeństwa” i „przygotować strategię na nowe czasy”. Problem w tym, że takiej strategii nie ma.

– Trzy lata wojny na Ukrainie, a Polska nie ma strategii bezpieczeństwa narodowego! Dokument z 2020 roku nigdy nie wszedł w życie. Nowego nie ma. A my wydajemy miliardy na uzbrojenie, nie mając nawet koncepcji, do jakiej wojny się przygotowujemy – zauważa Radziejewski.

Czy Polska może się dostosować do nowej rzeczywistości?

Ekspert przedstawił 21 postulatów dla Polski, wśród których kluczowe to stworzenie realnej strategii bezpieczeństwa, budowa suwerennej armii, uniezależnienie się w kluczowych sektorach gospodarki i przekształcenie Polski w „poważne państwo”. – Jesteśmy państwem bez strategii, wciąż myślącym w kategoriach darmowych obiadów – mówi.

Czy Polska może się dostosować do nowej rzeczywistości? – Wszystko zależy od nas. Fatalizm, który mówi, że nie mamy na to wpływu, jest błędem. Amerykanie, Niemcy, Koreańczycy i Japończycy też kiedyś musieli budować silne państwo. My również możemy, i musimy, to zrobić” – podsumowuje Radziejewski.

Prowadzący

Zastępca redaktora naczelnego „Rzeczpospolitej”. Redaktor prowadzący codzienne wydania i redaktor weekendowego magazynu „Plus Minus”. Absolwent politologii na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Od 2011 r. w „Rzeczpospolitej”. Od 2007 r. pisze o polityce, sprawach społecznych i przemianach cywilizacyjnych. Bardzo uważnie śledzi debatę publiczną. Prowadzi w Radiu Kampus audycję muzyczną „Rap Sesja” (od 2009 r.) oraz poranne pasmo „Kapitan Poranek”. Miał autorski cykl rozmów „My, Polacy” w Programie 3 Polskiego Radia oraz współprowadził audycję „O wszystkim z kulturą” w Programie 2 Polskiego Radia. Prowadzący podcastów „Rzeczpospolitej”, w tym „Rzecz w tym”.