Wojna 1920 roku. Wielka wygrana naukowców

W historii świata niewiele jest wydarzeń o tak przełomowym znaczeniu dla losów całej ludzkości jak Bitwa Warszawska 1920 roku. Brytyjski dyplomata Vincent D’Abernon uznał ją za 18. decydującą bitwę w dziejach świata. Ale choć była tak ważna stanowi tylko część wojny polsko-bolszewickiej. O przyczynach konfliktu i mniej znanych faktach z tamtego okresu z prof. dr hab. Grzegorzem Nowikiem oraz redaktorem Bartłomiejem Makowskim z Polskiego Radia rozmawia Paweł Łepkowski.

Polskie działania podczas wojny 1920 roku to była z jednej strony wielka improwizacja i zarazem wielka głęboka myśl, w której wykorzystywano ludzi zgodnie z ich najlepszymi kwalifikacjami. Józef Piłsudski obsadzał stanowiska ludźmi kompetentnymi. System radiowywiadu stworzyły dwie polskie politechniki i uniwersytety. Bez nich nie można było toczyć wojny - mówi prof. Grzegorz Nowik, zastępca dyrektora ds. naukowych w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, pracownik Instytutu Studiów Politycznych PAN .

Po upadku czterech imperiów w środkowo-wschodniej Europie powstała próżnia. Każdy z narodów między kołem podbiegunowym a Morzem Egejskim i Kaukazem próbował zrealizować swoje własne interesy narodowe. Po zakończeniu I wojny światowej rozpoczęły się konflikty lokalne. Trwały blisko 5 lat, czyli dłużej niż sama wojna. Największym z nich było starcie Polski z bolszewicką Rosją. Ta wojna zagrażała wprowadzeniu zupełnie nowego porządku cywilizacyjnego - wyjaśnia prof. Nowik.

Gośćmi podcastu byli prof. dr hab. Grzegorz Nowik oraz red. Bartłomiej Makowski

Oś narracyjna serwisu bitwa1920.gov.pl zbudowana jest na relacjach świadków tamtych wydarzeń. Dzięki przepastnym archiwom Polskiego Radia i polskiej rozgłośni Radia Wolna Europa mamy dostęp do niezwykłych dźwięków i wypowiedzi osób, które uczestniczyły w wojnie polsko-bolszewickiej zarówno na pierwszej linii frontu, ale też do nagrań ludzi, którzy mieli decydujący wpływ na przebieg wydarzeń tamtych dni – mówi Bartłomiej Makowski z redakcji serwisów specjalnych i archiwum Informacyjnej Agencji Radiowej odpowiedzialny za projekt strony internetowej.

Jakie wydarzenia doprowadziły do konfliktu z Rosją? Jaką rolę odegrał polski wywiad? Jakie znaczenie miały nowatorskie rozwiązania naukowe i technologie informacyjne? Jak wielka była rola matematyków w zwycięstwie? Jak dziś możemy się uczyć o historii tamtych wydarzeń? O tym wszystkim w kolejnym odcinku podcastu "Wydarzyło się sto lat temu...".

Serwis internetowy bitwa1920.gov.pl  to wspólne przedsięwzięcie biura programu „Niepodległa” oraz Polskiego Radia. Interaktywna strona dostępna jest w sześciu wersjach językowych. Projekt ma popularyzować historię Bitwy Warszawskiej nie tylko wśród Polaków, ale także wśród odbiorców zagranicznych.

Fot 1. Fotorzepa/Robert Gardziński

To drugi odcinek w cyklu audycji „Wydarzyło się 100 temu…” jakie „Rzeczpospolita” przygotowuje wraz z „Niepodległą”. W rozmowach z gośćmi będziemy wracać do wielkich wydarzeń sprzed wieku, które wpłynęły na losy Polski i na trwałe zapisały się w naszej pamięci.

Cykl audycji „Wydarzyło się 100 lat temu…” powstaje we współpracy z Niepodległa.

Prowadzący

Z wykształcenia politolog i ekonomista. Od 2001 do 2013 roku był stałym felietonistą największej polonijnej gazety na świecie - nowojorskiego "Nowego Dziennika". Po 11 latach pobytu w USA wrócił do Polski, aby kontynuować działalność publicystyczną na polskim gruncie wydawniczym. Współpracował z tygodnikami "Najwyższy Czas", "Gość Niedzielny" i "Uważam Rze" oraz dziennikiem "Polska the Times". Od 2016 roku jest redaktorem naczelnym miesięcznika "Uważam Rze Historia", kierownikiem redakcji naukowej "Rzeczpospolitej" oraz redaktorem prowadzącym dodatek "Rzecz o Historii".
Fascynuje się kosmologią i fizyką kwantową oraz wszystkim innym po trochu.